Pod pojęciem repozytorium cyfrowego, czyli archiwum cyfrowego, rozumieć należy system składający się z osób oraz przyjętych rozwiązań organizacyjnych i technicznych. Jego celem jest zgromadzenie, przechowanie oraz zapewnienie długoterminowego dostępu i użyteczności cyfrowego materiału.
Ale co właściwie oznacza długotrwały dostęp? Wyróżniamy archiwalne systemy biznesowe, które mają zapewnić dostępność i użyteczność deponowanych materiałów do 50 lat, oraz archiwalne systemy instytucji kultury, które powinny gwarantować utrzymanie użyteczności zbiorów przez okres 100 lat i dłużej. Różnice między nimi wynikają nie z samego zachowania długoterminowego, lecz z dostępności dokumentów na podstawie różnych przepisów prawnych.
Niezwykle ważna jest także wiarygodność repozytorium. Wiarygodne archiwum to takie, które gwarantuje dostępność przechowywanych i zarządzanych dokumentów elektronicznych zarówno obecnie, jak i w odległej przyszłości. Taki system powinien podlegać regularnej kontroli, a jego polityka sporządzania i kontroli kopii zapasowych archiwizowanych obiektów powinna być jasno określona. Ponadto, istotne jest posiadanie narzędzi do wykrywania i odzysku utraconych lub uszkodzonych dokumentów.
W tym miejscu pojawia się model referencyjny Open Archival Information System (OAIS), będącego normą postępowania w zakresie długoterminowej archiwizacji danych cyfrowych. Jest to uniwersalny model organizowania i funkcjonowania archiwów elektronicznych, stosowany do gromadzenia, przechowywania i udostępniania różnych typów publikacji elektronicznych. Standard ten jest oznaczony normą ISO14721:2012. W archiwach zgodnych z modelem OAIS istotne jest rozróżnienie między danymi cyfrowymi (Data Object) a obiektami informacyjnymi (Information Object).
Możemy przyjąć, że każdy dokument elektroniczny, wraz z narzędziami umożliwiającymi jego odczyt, będzie określany mianem information object. Kolejnym kluczowym pojęciem w modelu referencyjnym OAIS jest pakiet informacyjny, składający się z dwóch komponentów: przechowywanej informacji oraz opisu przechowywania. Przechowywana informacja zawiera dane cyfrowe wraz z narzędziami ich odczytu i prezentacji, natomiast opis przechowywania zawiera wszelkie informacje konieczne w procesie przechowywania.
Elementem niezbędnym w archiwum elektronicznym są także metadane przechowywanych obiektów (Information Packages), określane w modelu referencyjnym OAIS terminem Descriptive Information. Metadane dostarczają informacje o zawartości pakietu informacyjnego oraz umożliwiają jego odnalezienie w archiwum. Meta-informacje muszą być bardzo dokładne i rozbudowane, aby ułatwić identyfikację przechowywanych obiektów.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz