czwartek, 20 sierpnia 2020

Felieton: Model referencyjny Open Archival Information System

Pod pojęciem repozytorium cyfrowe (archiwum cyfrowe) należy rozumieć system złożony z osób oraz przyjętych rozwiązań organizacyjnych i technicznych, powołany w celu zgromadzenia, przechowania oraz zapewnienia długoterminowego dostępu i użyteczności cyfrowego materiału. 

Co oznacza długotrwały dostęp??? Możemy wyróżnić archiwalne systemy biznesowe, które mają zapewnić dostępność i użyteczność deponowanych materiałów do 50 lat i archiwalne systemy instytucji kultury, które powinny gwarantować utrzymanie użyteczności zbiorów przez okres 100 i więcej lat. Różnice między nimi wynikają nie z zachowania długoterminowego, lecz wynika z dostępności dokumentów na podstawie różnych przepisów prawnych.

Ważna kwestą jest wiarygodność repozytorium. Wiarygodne archiwum to takie, które gwarantuje dostępność przechowywanych  i zarządzanych w nim dokumentów elektronicznych obecnie i w odległej przyszłości. Taki system powinien podlegać okresowej kontroli. Powinna być jasna polityka sporządzania i kontroli kopii zapasowych archiwizowanych obiektów, powinny być narzędzia do  wykrywania i odzysku utraconych lub uszkodzonych dokumentów. 

W tym miejscu przechodzimy do modelu referencyjnego Open Archival Information System (OAIS - norma postępowania w zakresie długoterminowej archiwizacji danych cyfrowych). Model ten jest uznany za uniwersalny model organizowania i funkcjonowania archiwów elektronicznych i stosowany do gromadzenia, przechowywania i udostępniania  różnych  typów  publikacji  elektronicznych. Standard ten jest oznaczony normą ISO14721:2012. W archiwach zgodnych z modelem OAIS istotne jest rozróżnienie pomiędzy danymi cyfrowymi (Data Object) a obiektami informacyjnymi (Information Object).

Można przyjąć, że każdy dokument elektroniczny, wraz z narzędziami umożliwiającymi jego odczyt będzie  określany mianem information object. Kolejnym kluczowym pojęciem w modelu referencyjnym OAIS jest pakiet informacyjny. Składa się on z dwóch komponentów, tj: przechowywanej informacji oraz opisu przechowywania. Przechowywana  informacja zawiera dane cyfrowe wraz narzędziami ich odczytu i prezentacji, natomiast opisu przechowywania to wszelkie informacje konieczne w procesie przechowywania.

Elementem niezbędnym w archiwum elektronicznym są wreszcie metadane przechowywanych obiektów (Information Packages). W modelu referencyjnym OAIS określane są one terminem Descriptive Information. Metadane dostarczają informacje o zawartości pakietu informacyjnego oraz umożliwiają jego odnalezienie w archiwum. Meta-informacje w tej wersji muszą być bardzo dokładne, bardzo rozbudowane.


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Określenie celów wdrożenia systemu DMS

Przed wdrożeniem systemu zarządzania dokumentacją (DMS) , kluczowe jest określenie celów, które organizacja chce osiągnąć za jego pomocą. Te...