Jak stworzyłem kalkulator skanowania w Excelu – krok po kroku

W ramach testu poprosiłem ChatGPT o3 mini-high o stworzenie kalkulatora do obliczania rozdzielczości skanów. Prompt był następujący:

stwórz mi kalkulator do obliczenia rozdzielczości skanów w zależności od wybranych parametrów tj. rozmiar skanowanego obiektu od B5 do A0, oraz typu formatu plików tj. JPG, JPG2000, JPG XL, TIFF. Najlepiej aby działał w Excelu. 

o3 mini zaproponował Python i bibliotekę openpyxl. Poprosiłem go też o instrukcję działania krok po kroku. 

---

Krok 1. Przygotowanie środowiska

Co było potrzebne?

Na początek upewniłem się, że mam zainstalowanego Pythona. Następnie zainstalowałem bibliotekę openpyxl, która umożliwia tworzenie i modyfikację plików Excel bezpośrednio z kodu. W terminalu wpisałem:

nginx
pip install openpyxl

---

Krok 2. Utworzenie pliku skryptu

Praca z edytorem tekstu

Otworzyłem Notatnik (lub dowolny inny edytor, np. VSCode) i wkleiłem do niego cały kod, który miał stworzyć kalkulator. Zdecydowałem się na nazwę pliku generuj_kalkulator.py. Poniżej znajduje się kod, który później został zapisany i uruchomiony:

python
from openpyxl import Workbook
from openpyxl.worksheet.datavalidation import DataValidation

# Utwórz nowy skoroszyt i wybierz aktywny arkusz
wb = Workbook()
ws = wb.active
ws.title = "Kalkulator"

# --------------------------
# Tabela rozmiarów papieru (umieszczona w komórkach A1:C7)
# --------------------------
ws["A1"] = "Format"
ws["B1"] = "Szerokość [mm]"
ws["C1"] = "Wysokość [mm]"

# Dane formatów: A0, A1, A2, A3, A4, B5
formats = [
    ["A0", 841, 1189],
    ["A1", 594, 841],
    ["A2", 420, 594],
    ["A3", 297, 420],
    ["A4", 210, 297],
    ["B5", 176, 250]
]

for i, row in enumerate(formats, start=2):
    ws.cell(row=i, column=1, value=row[0])
    ws.cell(row=i, column=2, value=row[1])
    ws.cell(row=i, column=3, value=row[2])

# --------------------------
# Sekcja wprowadzania parametrów przez użytkownika
# --------------------------
ws["E1"] = "Wybierz format:"   # Etykieta w E1
ws["F1"] = ""                  # Komórka F1 – lista rozwijana
ws["E2"] = "DPI:"              # Etykieta w E2
ws["F2"] = 300                 # Domyślna wartość DPI w F2

# Utwórz walidację danych (lista rozwijana) dla komórki F1
dv = DataValidation(type="list", formula1='"A0,A1,A2,A3,A4,B5"', allow_blank=False)
ws.add_data_validation(dv)
dv.add(ws["F1"])

# --------------------------
# Obliczenia
# --------------------------
# Pobieranie wymiarów [mm] dla wybranego formatu (komórki G1 i G2)
ws["G1"] = "=VLOOKUP(F1, $A$2:$C$7, 2, FALSE)"  # Szerokość [mm]
ws["G2"] = "=VLOOKUP(F1, $A$2:$C$7, 3, FALSE)"  # Wysokość [mm]

# Obliczanie wymiarów w pikselach (H1 i H2)
ws["H1"] = "=(G1/25.4)*F2"  # Szerokość [pikseli]
ws["H2"] = "=(G2/25.4)*F2"  # Wysokość [pikseli]

# Obliczenie rozmiaru nieskompresowanego obrazu (24-bit, czyli 3 bajty/piksel)
ws["I1"] = "=(H1*H2*3)/(1024^2)"  # Rozmiar TIFF (MB)

# Przybliżone obliczenia dla innych formatów
ws["I2"] = "=I1*0.1"   # Rozmiar JPG (MB) – współczynnik ≈ 0,1
ws["I3"] = "=I1*0.08"  # Rozmiar JPG2000 (MB) – współczynnik ≈ 0,08
ws["I4"] = "=I1*0.07"  # Rozmiar JPG XL (MB) – współczynnik ≈ 0,07

# --------------------------
# Etykiety wyników
# --------------------------
ws["E4"] = "Szerokość [mm] z wybranego formatu:"
ws["E5"] = "Wysokość [mm] z wybranego formatu:"
ws["F4"] = "=VLOOKUP(F1, $A$2:$C$7, 2, FALSE)"
ws["F5"] = "=VLOOKUP(F1, $A$2:$C$7, 3, FALSE)"

ws["E7"] = "Szerokość [pikseli]:"
ws["F7"] = "=(F4/25.4)*F2"
ws["E8"] = "Wysokość [pikseli]:"
ws["F8"] = "=(F5/25.4)*F2"

ws["E10"] = "Rozmiar TIFF (MB):"
ws["F10"] = "=(F7*F8*3)/(1024^2)"
ws["E11"] = "Rozmiar JPG (MB):"
ws["F11"] = "=F10*0.1"
ws["E12"] = "Rozmiar JPG2000 (MB):"
ws["F12"] = "=F10*0.08"
ws["E13"] = "Rozmiar JPG XL (MB):"
ws["F13"] = "=F10*0.07"

# Zapisz skoroszyt do pliku
wb.save("kalkulator_skanowania.xlsx")
print("Plik 'kalkulator_skanowania.xlsx' został wygenerowany.")

W Notatniku, aby zapisać plik jako .py, wybierz Plik → Zapisz jako…, a następnie:

• W polu Nazwa pliku wpisz generuj_kalkulator.py
• W polu Zapisz jako typ wybierz Wszystkie pliki
• Zapisz plik w katalogu, np. C:\Users\PC\Downloads\calc

---

Krok 3. Uruchomienie skryptu

Krok po kroku:

1. Otwórz terminal (cmd lub PowerShell):
   Na Windowsie możesz nacisnąć Windows + R, wpisać cmd i kliknąć Enter.

2. Przejdź do katalogu ze skryptem:
   Wpisz w terminalu:

   bash
   cd C:\Users\PC\Downloads\calc
   

   i naciśnij Enter.

3. Uruchom skrypt:
   W terminalu wpisz:

   nginx
   python generuj_kalkulator.py
   

   i naciśnij Enter.
   Po chwili powinieneś zobaczyć komunikat:

   nginx
   Plik 'kalkulator_skanowania.xlsx' został wygenerowany.
   

---

Krok 4. Sprawdzenie wyniku

1. Otwórz folder z plikiem:
   Przejdź do katalogu C:\Users\PC\Downloads\calc i znajdź plik kalkulator_skanowania.xlsx.

2. Uruchom plik w Excelu:
   Otwórz plik w Excelu – zobaczysz tabelę z danymi formatu papieru, pola do wyboru formatu oraz DPI, a także wszystkie obliczenia: wymiary w pikselach oraz szacunkowy rozmiar pliku w różnych formatach (TIFF, JPG, JPG2000, JPG XL).

---

Dzięki temu kalkulatorowi można szybko obliczyć rozdzielczość skanów oraz oszacować rozmiar pliku, co jest bardzo przydatne przy planowaniu digitalizacji dokumentów. Kalkulator działa więc ChatGPT się sprawdził. Mogę dalej testować proste aplikacje napisane przez AI.

SZABLON: Przykładowa struktura metadanych w archiwum cyfrowym

Użyj tego szablonu jako standardu dla nowych plików w swoim archiwum cyfrowym, aby zapewnić jednolitość

CHECKLISTA: Audyt metadanych w cyfrowym archiwum

Użyj tej listy kontrolnej, aby przeanalizować, czy Twoje metadane są poprawnie wdrożone i skuteczne.

KROK 1: Identyfikacja istniejących metadanych

• Sprawdź, jakie metadane obecnie są przypisane do plików (np. słowa kluczowe, autor, data utworzenia).
• Upewnij się, że każdy plik ma przypisane podstawowe informacje (np. nazwa, data, typ pliku).
• Oceń, czy stosowane metadane są jednolite i konsekwentne w całym cyfrowym systemie 

KROK 2: Wyszukiwanie zasobów

• Przetestuj, czy zasoby można łatwo znaleźć przy użyciu wyszukiwarki.
• Sprawdź, czy słowa kluczowe są intuicyjne i zgodne z tym, jak użytkownicy szukają plików.
• Oceń, czy metadane pozwalają filtrować wyniki wyszukiwania.

KROK 3: Spójność i standardy metadanych

• Zdefiniuj standardy nazewnictwa plików i folderów.
• Upewnij się, że wszyscy użytkownicy stosują ten sam format metadanych.
• Sprawdź, czy stosowane standardy są zgodne z ogólnymi zasadami 

Prompty dla Archiwisty cz.3: Wydobywanie wiedzy z newsletterów

Ostatnio odkryłem prompt, który robi robotę za mnie – dzięki niemu mogę szybko wydobywać kluczowe dane i informacje z newsletterów, do których jestem zapisany. Te wiadomości kryją w sobie kopalnię wiedzy, więc postanowiłem ją nie tylko wydobyć, ale i uporządkować. Narzędzie pozwala mi być na bieżąco i korzystać z wartościowych treści.

Jak to robię?

• Kopiuję treść maila: Przenoszę zawartość wiadomości do notatnika lub edytora tekstu (np. Worda), by móc swobodnie operować na samej merytoryce.
• Usuwam zbędne informacje: Usuwam wszystko, co nie wnosi wartości – pozostawiam tylko istotne dane, kluczowe myśli i treści, które naprawdę mają znaczenie.
• Zapisuję do pliku: Porządkuję treść i zapisuję ją w dedykowanym pliku, co pozwala mi na łatwy dostęp i dalszą analizę.
• Stosuję specjalny prompt: Wykorzystuję przygotowany prompt, który pomaga mi w ekstrakcji najważniejszych informacji. Oto przykładowe zapytanie:

Prompt:

"Twoim zadaniem jest przetworzyć wiedzę zawartą w mailu. Oto schemat odpowiedzi:"

Kategoryzacja: Podziel treści na tematy, np. produktywność, technologia, zarządzanie itp. To ułatwia dalsze przetwarzanie i analizę danych.

Wyodrębnianie kluczowych informacji: Dla każdego newslettera stwórz schemat zawierający:

• Kluczowe punkty: Wypunktuj 3–5 najważniejszych idei.
• Wnioski i zalecenia: Zawrzyj praktyczne wskazówki oraz rekomendacje.
• Inspiracje: Zidentyfikuj pomysły na stworzenie checklisty, szablonu lub innej formy, która ułatwi codzienną pracę.

Systematyzacja wiedzy: 

• Twórz szablony (np. arkusze Excel, dokumenty Word) z gotowymi podsumowaniami 
• Twórz checklisty, które od razu możesz wdrożyć.

Automatyzacja: Jeśli chcesz przyspieszyć proces, mogę pomóc zaprojektować narzędzie (np. w Pythonie), które automatycznie przetworzy maile i wyciągnie najważniejsze treści."

Również warto pamiętać, że każdy wynik trzeba starannie weryfikować. Sam prompt z kolei powinien być regularnie dostosowywany do bieżących potrzeb i specyfiki zadania. Kolejna oczywistość – to wciąż praca ręczna. Muszę najpierw przygotować dane, aby uzyskać to, na czym mi zależy. Oczywiście, automatyzacja jest teoretycznie możliwa, natomiast wydaje mi się, że masowy wynik byłby w moim przypadku niezadowalający, ponieważ zależy mi na dokładności i precyzyjności. 

Prompty dla Archiwisty cz.2: opracowanie skutecznej strategii cyberbezpieczeństwa dla archiwum cyfrowego

Dziś na tapecie kolejna część serii Prompty dla Archiwisty.

Tym razem postanowiłem zgłębić temat cyberbezpieczeństwa w archiwach cyfrowych. Poprosiłem ChatGPT, aby opracował dla mnie skuteczną strategię ochrony danych w archiwum cyfrowym. Mój ogólny prompt brzmiał następująco:

Potrzebuję pomocy w opracowaniu skutecznej strategii cyberbezpieczeństwa dla archiwum cyfrowego

Rezultat? Otrzymałem zestaw ogólnych wskazówek, które były dobrym punktem wyjścia, ale chciałem dostać czegoś bardziej dopasowanego do specyfiki archiwum. Postanowiłem więc doprecyzować swoje potrzeby i posłużyć się generatorem, aby uzyskać bardziej szczegółowe rezultaty. Ostateczny prompt, który zastosowałem, wyglądał tak: 

Potrzebuj systemowego podejścia do opracowania skutecznej strategii cyberbezpieczeństwa dla archiwum cyfrowego, obejmującego identyfikację zagrożeń, ocenę ryzyka, środki ochrony i plan reagowania na incydenty.

# Kroki

1. **Identyfikacja Zasobów**:
    *   Sporządź listę wszystkich zasobów cyfrowych, które mają być chronione, w tym danych, systemów, sieci i urządzeń.
    *   Sklasyfikuj dane pod względem ich poufności, integralności i dostępności.
2. **Analiza Zagrożeń**:
    *   Zidentyfikuj potencjalne zagrożenia dla archiwum cyfrowego, takie jak ataki hakerskie, złośliwe oprogramowanie, błędy ludzkie, awarie sprzętu i klęski żywiołowe.
    *   Określ źródła zagrożeń, w tym wewnętrzne i zewnętrzne.
3. **Ocena Ryzyka**:
    *   Oceń prawdopodobieństwo wystąpienia każdego zagrożenia i jego potencjalny wpływ na archiwum.
    *   Przypisz poziom ryzyka każdemu zagrożeniu, biorąc pod uwagę zarówno prawdopodobieństwo, jak i wpływ.
4. **Środki Ochrony**:
    *   Wdrożenie środków bezpieczeństwa w celu zapobiegania, wykrywania i reagowania na zagrożenia.
    *   Środki te powinny obejmować:
        *   **Kontrola Dostępu**: Ograniczenie dostępu do zasobów cyfrowych tylko do upoważnionych użytkowników.
        *   **Uwierzytelnianie**: Weryfikacja tożsamości użytkowników przed udzieleniem im dostępu.
        *   **Szyfrowanie**: Ochrona poufnych danych poprzez szyfrowanie.
        *   **Zapory Sieciowe**: Ochrona sieci przed nieautoryzowanym dostępem.
        *   **Systemy Wykrywania Włamań**: Monitorowanie sieci pod kątem podejrzanej aktywności.
        *   **Oprogramowanie Antywirusowe**: Ochrona przed złośliwym oprogramowaniem.
        *   **Kopie Zapasowe**: Regularne tworzenie kopii zapasowych danych w celu zapewnienia ich odzyskiwania w przypadku awarii.
        *   **Szkolenia**: Edukacja pracowników na temat zagrożeń cyberbezpieczeństwa i najlepszych praktyk.
5. **Plan Reagowania na Incydenty**:
    *   Opracuj plan reagowania na incydenty bezpieczeństwa, który określa kroki, jakie należy podjąć w przypadku naruszenia bezpieczeństwa.
    *   Plan ten powinien obejmować:
        *   **Identyfikacja**: Szybkie identyfikowanie i potwierdzanie incydentów.
        *   **Powstrzymywanie**: Izolowanie dotkniętych systemów, aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się zagrożenia.
        *   **Usuwanie**: Usunięcie zagrożenia z zainfekowanych systemów.
        *   **Przywracanie**: Przywrócenie systemów do normalnego działania.
        *   **Lekcje**: Analiza incydentu i wdrożenie środków w celu zapobiegania podobnym incydentom w przyszłości.
6. **Monitorowanie i Przegląd**:
    *   Regularnie monitoruj systemy pod kątem oznak zagrożeń i incydentów.
    *   Okresowo przeglądaj i aktualizuj strategię cyberbezpieczeństwa, aby uwzględnić nowe zagrożenia i technologie.

# Output Format

Ustrukturyzowany dokument w formacie markdown, zawierający szczegółowy plan cyberbezpieczeństwa dla archiwum cyfrowego. Dokument powinien być podzielony na sekcje odpowiadające krokom opisanym powyżej. Każda sekcja powinna zawierać szczegółowe informacje i zalecenia dotyczące danego aspektu strategii cyberbezpieczeństwa.

# Notes

*   Strategia powinna być dostosowana do specyficznych potrzeb i wymagań archiwum cyfrowego.
*   Należy uwzględnić obowiązujące przepisy i regulacje dotyczące ochrony danych.
*   Zaleca się konsultację z ekspertami ds. cyberbezpieczeństwa w celu opracowania i wdrożenia strategii.
*   Wszystkie zalecenia powinny być realne, i dopasowane do zasobów i wielkości archiwum.
*   Podczas tworzenia planu, myśl etapami - od ogółu do szczegółu.
*   Po ukończeniu danego etapu, przejrzyj go ponownie, i zastanów się, czy czegoś nie brakuje.

Natomiast wynik zastosowanego promptu prezentuje się następująco:

# Strategia Cyberbezpieczeństwa dla Archiwum Cyfrowego

## 1. Identyfikacja Zasobów

### 1.1 Inwentaryzacja Zasobów
- **Dane**: Lista wszystkich typów danych przechowywanych w archiwum (np. dokumenty, metadane, bazy danych).
- **Systemy**: Oprogramowanie zarządzające archiwum (np. systemy zarządzania dokumentami, serwery).
- **Sieci**: Struktura sieci, w tym sieci wewnętrzne i zewnętrzne.
- **Urządzenia**: Urządzenia używane do zarządzania archiwum (np. serwery, komputery, skanery, nośniki danych).

### 1.2 Klasyfikacja Danych
- **Poufność**: Identyfikacja danych wymagających najwyższego poziomu ochrony.
- **Integralność**: Dane, które muszą być chronione przed nieautoryzowaną modyfikacją.
- **Dostępność**: Dane kluczowe dla bieżącej działalności archiwum, wymagające ciągłej dostępności.

## 2. Analiza Zagrożeń

### 2.1 Rodzaje Zagrożeń
- **Zewnętrzne**:
  - Ataki hakerskie (np. phishing, ransomware).
  - Złośliwe oprogramowanie.
  - Klęski żywiołowe (np. powodzie, pożary).
- **Wewnętrzne**:
  - Błędy ludzkie (np. przypadkowe usunięcie danych).
  - Nieautoryzowany dostęp przez pracowników.

### 2.2 Źródła Zagrożeń
- **Ludzkie**: Brak szkoleń, nieuwaga.
- **Technologiczne**: Luki w zabezpieczeniach oprogramowania.
- **Fizyczne**: Awaria sprzętu lub brak odpowiednich zabezpieczeń.

## 3. Ocena Ryzyka

### 3.1 Prawdopodobieństwo
- Określenie, jak często dane zagrożenie może wystąpić.
- Podział na poziomy (np. niskie, średnie, wysokie).

### 3.2 Wpływ
- Ocena skutków zagrożenia dla działalności archiwum.
- Uwzględnienie konsekwencji finansowych, operacyjnych i reputacyjnych.

### 3.3 Macierz Ryzyka
- Tworzenie macierzy ryzyka w celu priorytetyzacji zagrożeń na podstawie prawdopodobieństwa i wpływu.

## 4. Środki Ochrony

### 4.1 Kontrola Dostępu
- Implementacja zasad ograniczania dostępu na zasadzie najmniejszych uprawnień ("least privilege").
- Używanie mechanizmów uwierzytelniania wieloskładnikowego (MFA).

### 4.2 Ochrona Danych
- Szyfrowanie w stanie spoczynku i podczas przesyłania danych.
- Regularne aktualizacje oprogramowania i systemów.

### 4.3 Infrastruktura Sieciowa
- Stosowanie zapór sieciowych (firewall) oraz systemów wykrywania i zapobiegania włamaniom (IDS/IPS).

### 4.4 Ochrona przed Złośliwym Oprogramowaniem
- Regularne skanowanie antywirusowe.
- Izolacja potencjalnie zagrożonych systemów.

### 4.5 Kopie Zapasowe
- Wdrożenie strategii kopii zapasowych typu 3-2-1:
  - 3 kopie danych.
  - 2 różne nośniki.
  - 1 kopia przechowywana poza siedzibą.

### 4.6 Szkolenia
- Regularne szkolenia dla pracowników z zakresu:
  - Rozpoznawania zagrożeń (np. phishing).
  - Procedur reagowania na incydenty.

## 5. Plan Reagowania na Incydenty

### 5.1 Procedury
- **Identyfikacja**: Natychmiastowe zidentyfikowanie incydentu przez odpowiedzialny zespół.
- **Powstrzymywanie**: Tymczasowe odcięcie dotkniętych systemów od sieci.
- **Usuwanie**: Czyszczenie i przywracanie integralności systemów.
- **Przywracanie**: Odzyskiwanie danych z kopii zapasowych.

### 5.2 Analiza Po Incydencie
- Dokumentacja przebiegu incydentu.
- Analiza skuteczności reakcji i wdrożenie środków zapobiegawczych.

## 6. Monitorowanie i Przegląd

### 6.1 Ciągłe Monitorowanie
- Implementacja systemów SIEM (Security Information and Event Management).
- Regularne audyty i testy penetracyjne.

### 6.2 Przegląd Strategii
- Coroczny przegląd strategii.
- Aktualizacje w odpowiedzi na nowe zagrożenia i zmiany technologiczne.

---

## Podsumowanie
Strategia cyberbezpieczeństwa dla archiwum cyfrowego jest kluczowym elementem zapewniającym ochronę danych oraz ciągłość działań. Jej sukces zależy od regularnego monitorowania, szkolenia personelu oraz wdrożenia skutecznych środków ochrony. Plan powinien być żywym dokumentem, dostosowywanym do dynamicznie zmieniającego się środowiska zagrożeń.

Odpowiedź ChataGPT była zauważalnie lepsza, bardziej precyzyjna, gdy otrzymał szczegółowo sformułowane zapytanie. Dla eksperta taka odpowiedź może pełnić rolę konspektu lub punktu wyjścia do dalszych działań, natomiast dla laika ma dużą wartość jako wprowadzenie do tematu, ułatwiając zrozumienie kluczowych zagadnień.

Prompty dla Archiwisty cz.1: Zarządzanie Innowacjami

Czas na nową serię „Prompty dla Archiwisty”, w której podzielę się pomysłami na wykorzystanie promptów w pracy archiwalnej. Znajdziesz tu zarówno te, które sam opracowałem, jak i te wyszukane w odmętach Internetu. Wszystko po to, by ułatwić pracę archiwalną. Będzie prosto i konkretnie. Zapraszam!

Prompt: Zarządzanie Innowacjami

Wygeneruj kompleksowy plan zarządzania innowacjami w organizacji [rodzaj działalności lub branża], koncentrując się na [konkretnych celach lub wyzwaniach związanych z innowacjami] i biorąc pod uwagę [docelową grupę odbiorców lub kluczowych interesariuszy]. 

Rodzaj działalności/branża: [Wstaw tutaj] 

Cele/wyzwania innowacyjne: [Wstaw tutaj] 

Docelowi odbiorcy/interesariusze: [Wstaw tutaj]

Branża, jak łatwo się domyślić, to archiwistyka, a za główny cel obrałem zastosowanie technologii OCR (Optical Character Recognition). Dlaczego właśnie to? OCR pozwala na przekształcenie fizycznych dokumentów i obrazów w cyfrowe, wyszukiwalne treści, co znacząco ułatwia dostęp do zasobów archiwalnych.

Jeśli chodzi o docelowych odbiorców, skupiłem się na twórcach kultury i mediów: dziennikarzach, filmowcach, pisarzach oraz artystach. To właśnie oni najczęściej poszukują materiałów i inspiracji ukrytych w archiwach, a OCR może stać się dla nich kluczem do szybszego i bardziej efektywnego odkrywania tych zasobów. Dzięki temu archiwa mogą stać się bardziej otwarte i przyjazne dla współczesnych użytkowników.

A oto nasz ejaj (ChatGPT 4o) stworzył. Oczywiście zawsze pamiętamy o potrzebie weryfikacji takiej odpowiedzi. 

Plan Zarządzania Innowacjami w Branży Archiwistycznej

1. Wstęp

Wprowadzenie technologii OCR (Optical Character Recognition) do archiwów jest kluczowym krokiem w kierunku cyfryzacji i zwiększenia dostępności zasobów dla twórców kultury i mediów, takich jak dziennikarze, filmowcy, pisarze oraz artyści. Ten plan koncentruje się na skutecznej implementacji OCR, uwzględniając potrzeby tych grup oraz wyzwania technologiczne.

---

2. Cele Zarządzania Innowacjami

1. Zwiększenie dostępności zasobów archiwalnych:

   • Przekształcenie dokumentów w cyfrowe i wyszukiwalne treści.
   • Ułatwienie twórcom kultury szybkiego dostępu do potrzebnych materiałów.

2. Poprawa jakości danych:

   • Minimalizacja błędów w rozpoznawaniu tekstu i zapewnienie wysokiej dokładności technologii OCR.

3. Dostosowanie narzędzi do potrzeb twórców:

   • Umożliwienie intuicyjnego wyszukiwania i analizowania danych.

4. Promocja archiwów jako źródła inspiracji:

   • Zwiększenie świadomości o wartości archiwów w procesach twórczych.

---

3. Etapy Zarządzania Innowacjami

Etap 1: Diagnoza i Analiza Potrzeb

• Identyfikacja potrzeb twórców kultury:
  • Przeprowadzenie wywiadów i ankiet wśród dziennikarzy, pisarzy, filmowców oraz artystów.
  • Zrozumienie, jakie typy materiałów są najbardziej pożądane (np. fotografie, dokumenty tekstowe, mapy).
• Analiza zasobów archiwalnych:
  • Ocena jakości i formatu istniejących materiałów.
  • Weryfikacja, które zasoby są priorytetowe do digitalizacji.

Etap 2: Dobór Technologii i Partnerów

• Wybór technologii OCR:

  • Testowanie dostępnych rozwiązań (np. ABBYY, Tesseract, Google Vision).
  • Wybór narzędzi, które najlepiej rozpoznają historyczne i nietypowe czcionki.

• Współpraca z ekspertami:

  • Nawiązanie współpracy z firmami technologicznymi i instytucjami naukowymi.
  • Zaangażowanie specjalistów ds. digitalizacji i historyków.

Etap 3: Implementacja

• Digitalizacja zasobów:

  • Utworzenie zespołu ds. digitalizacji dokumentów.
  • Stworzenie procedur skanowania i obróbki danych.

• Trening algorytmów OCR:

  • Dostosowanie technologii do specyficznych materiałów (np. stare druki, dokumenty zniszczone).

• Tworzenie platformy dostępu:

  • Budowa portalu, który umożliwia wyszukiwanie treści przez frazy kluczowe, kontekst i metadane.

Etap 4: Promocja i Edukacja

• Promowanie zasobów archiwalnych:

  • Organizowanie warsztatów dla twórców kultury o korzystaniu z narzędzi OCR.
  • Kampanie informacyjne prezentujące potencjał archiwów jako źródła inspiracji.

• Szkolenie personelu:

  • Wdrażanie szkoleń z obsługi narzędzi OCR i zarządzania cyfrowymi zasobami.

Etap 5: Monitorowanie i Doskonalenie

• Ewaluacja efektów:

  • Zbieranie informacji zwrotnych od użytkowników.
  • Ocena jakości i przydatności udostępnionych danych.

• Aktualizacja technologii:

  • Ciągłe doskonalenie algorytmów OCR w odpowiedzi na nowe wyzwania i potrzeby.

---

4. Kluczowi Interesariusze

1. Twórcy kultury i mediów:

   • Korzystają z zasobów archiwalnych jako materiałów źródłowych i inspiracyjnych.

2. Firmy technologiczne:

   • Dostarczają narzędzia i wsparcie techniczne dla implementacji OCR.

3. Pracownicy archiwów:

   • Odpowiedzialni za proces digitalizacji i zarządzanie zasobami.

4. Instytucje edukacyjne i naukowe:

   • Współpracują przy rozwoju technologii i promocji archiwów.

---

5. Mierniki Sukcesu

• Liczba zdigitalizowanych i udostępnionych dokumentów.
• Procent poprawności rozpoznawania tekstu przez OCR.
• Liczba użytkowników platformy i częstotliwość korzystania z zasobów.
• Liczba nowych projektów twórczych powstałych z wykorzystaniem zasobów archiwalnych.

---

6. Potencjalne Ryzyka

• Niedoszacowanie kosztów:

  • Konieczność pozyskania dodatkowego finansowania.

• Problemy z ochroną praw autorskich:

  • Weryfikacja, które materiały mogą być legalnie udostępniane.

• Ograniczona adaptacja przez użytkowników:

  • Brak wystarczającego szkolenia lub promocji może ograniczyć zainteresowanie.

---

7. Harmonogram

Etap	Czas trwania	Działania
Diagnoza i analiza	3 miesiące	Ankiety, analiza zasobów.
Dobór technologii	2 miesiące	Testowanie i wybór technologii.
Implementacja	6-12 miesięcy	Digitalizacja, wdrożenie OCR.
Promocja i edukacja	6 miesięcy (równolegle)	Warsztaty, kampanie promocyjne.
Monitorowanie i ewaluacja	Stały proces	Zbieranie opinii i doskonalenie.

---

Podsumowanie

Wdrożenie technologii OCR w archiwach skierowanych na potrzeby twórców kultury i mediów pozwoli zwiększyć dostępność i przydatność zasobów. Kluczem do sukcesu będzie współpraca z partnerami technologicznymi, edukacja odbiorców oraz stała analiza efektów i potrzeb użytkowników.

Odpowiedź jest dość precyzyjna i stanowi solidną bazę. Osoba posiadająca wiedzę i doświadczenie w tym zakresie może szybko ją zmodyfikować, dostosować do swoich potrzeb, a następnie efektywnie wykorzystać. 

Projekt cyfrowego archiwum z AI? cz.3

Dwa testy już za mną – jeden zakończył się sukcesem, drugi niestety nie. Teraz czas na trzecią próbę: test Gemini od Google. Pytanie pozostaje takie samo jak poprzednio. Oto wynik: 

Rozbudowa projektu cyfrowego archiwum dziedzictwa kulturowego

Świetny początek! Przedstawiony przez Ciebie projekt stanowi solidną podstawę do stworzenia efektywnego cyfrowego archiwum. Chciałbym go rozbudować, uwzględniając dodatkowe aspekty, które mogą znacząco zwiększyć wartość i użyteczność takiego przedsięwzięcia.

1. Szczegółowa analiza potrzeb użytkowników

• Kto będzie korzystał z archiwum? Naukowcy, studenci, mieszkańcy regionu, turyści?
• Jakie informacje będą dla nich najważniejsze? Fakty historyczne, kontekst kulturowy, biografie twórców?
• W jaki sposób chcą oni przeglądać materiały? Liniowo, tematycznie, poprzez interaktywne mapy?

Na podstawie tych informacji można dostosować interfejs użytkownika, funkcje wyszukiwania i sposób prezentacji materiałów.

2. Zaawansowane funkcje wyszukiwania

• Wyszukiwanie pełnotekstowe: Umożliwi szybkie znajdowanie informacji w opisach, tytułach i nawet w treści zdigitalizowanych dokumentów.
• Filtry: Pozwolą na precyzyjne zawężanie wyników wyszukiwania (np. data, autor, typ materiału).
• Sugestie: Będą podpowiadały użytkownikom podobne materiały lub uzupełniające informacje.

3. Prezentacja materiałów

• Wysoka jakość: Obrazy powinny być wyraźne i o wysokiej rozdzielczości.
• Różnorodność formatów: Teksty, audio, wideo, 3D.
• Interaktywność: Możliwość powiększania, obracania, słuchania, oglądania w różnych prędkościach.
• Kontekst: Prezentacja materiałów w szerszym kontekście historycznym i kulturowym.

4. Ochrona danych i trwałość

• Bezpieczeństwo: Silne hasła, regularne aktualizacje oprogramowania, kopie zapasowe.
• Zgodność ze standardami: Przestrzeganie międzynarodowych standardów dotyczących archiwizacji cyfrowej (np. OAIS).
• Trwałość nośników: Wybór trwałych nośników danych i regularna migracja danych.

5. Współpraca z innymi instytucjami

• Udostępnianie danych: Współpraca z innymi instytucjami w celu tworzenia większych, bardziej kompleksowych zbiorów.
• Standaryzacja metadanych: Używanie wspólnych standardów metadanych, co ułatwi integrację danych.
• Projekty badawcze: Wspólne realizowanie projektów badawczych, wykorzystujących zasoby archiwum.

6. Edukacja i outreach

• Programy edukacyjne: Warsztaty, lekcje, wykłady dla różnych grup wiekowych.
• Publikacje: Artykuły naukowe, blog, newsletter.
• Wystawy wirtualne: Interaktywne wystawy prezentujące wybrane zbiory.

7. Finansowanie i utrzymanie

• Źródła finansowania: Granty, dotacje, sponsorzy, crowdfunding.
• Model biznesowy: Możliwość wprowadzenia opłat za dostęp do niektórych zasobów lub usług.
• Zespół: Kwalifikowany zespół pracowników odpowiedzialnych za zarządzanie archiwum.

Dodatkowe aspekty:

• Sztuczna inteligencja: Wykorzystanie AI do automatycznego rozpoznawania obiektów na zdjęciach, transkrypcji nagrań audio, czy tłumaczenia tekstów.
• Wirtualna rzeczywistość: Tworzenie wirtualnych rekonstrukcji historycznych miejsc i obiektów.
• Otwarte dane: Udostępnianie danych w otwartym formacie, aby umożliwić ich dalsze wykorzystanie i analizę.

Przykładowy schemat projektu:

1. Analiza potrzeb
2. Zbieranie i digitalizacja materiałów
3. Tworzenie metadanych
4. Projektowanie bazy danych
5. Tworzenie interfejsu użytkownika
6. Implementacja systemu
7. Promocja i edukacja
8. Utrzymanie i rozwój

Chętnie rozwinę któryś z tych punktów lub odpowiem na dodatkowe pytania.

Jakie aspekty projektu chciałbyś zgłębić bardziej szczegółowo?

Możemy również omówić konkretne narzędzia i technologie, które mogą być przydatne w realizacji takiego projektu.

Z tej odpowiedzi jestem zadowolony. Jest krótsza i bardziej ogólna od odpowiedzi ChatGPT. Dodatkowo, Gemini stworzył trzy pomocnicze pytania, które można wykorzystać w dalszej pracy. Zadałem następujące zapytanie:

Rozwiń wszystkie punkty naciskiem na pkt 1-4. Zaproponuj  również konkretne narzędzia i technologie, które mogą być przydatne w realizacji takiego projektu.

Oto, co otrzymałem:

Rozwinięcie projektu cyfrowego archiwum dziedzictwa kulturowego z naciskiem na punkty 1-4 oraz propozycjami narzędzi i technologii

1. Szczegółowa analiza potrzeb użytkowników

Zrozumienie użytkownika jest kluczowe dla sukcesu projektu. Należy przeprowadzić badania jakościowe i ilościowe, aby określić:

• Profil użytkownika: Wiek, wykształcenie, zainteresowania, częstotliwość korzystania z zasobów cyfrowych.
• Cele użytkownika: Co użytkownik chce znaleźć w archiwum? Jakie informacje są dla niego najważniejsze?
• Doświadczenie użytkownika: Jakie są oczekiwania użytkownika co do interfejsu, funkcjonalności, estetyki?

Narzędzia:

• Ankiety online: Google Forms, SurveyMonkey
• Wywiady: indywidualne, grupowe
• Testy użyteczności: prototypy, analizy behawioralne

Przykładowe pytania badawcze:

• Jakie informacje o [obiekt kultury] chciałbyś znaleźć w naszym archiwum?
• Jakie funkcje ułatwiłyby Ci korzystanie z archiwum (np. wyszukiwanie, filtrowanie, porównywanie)?
• Jak często korzystasz z zasobów cyfrowych tego typu?

2. Zaplanuj proces digitalizacji

Proces digitalizacji wymaga starannego przygotowania. Należy określić:

• Rodzaj materiałów: Fotografie, dokumenty, nagrania audiowizualne, artefakty.
• Stan zachowania: Ocena stanu fizycznego materiałów przed digitalizacją.
• Metody digitalizacji: Skanowanie, fotografowanie, nagrywanie.
• Rozdzielczość i format plików: Wybór odpowiednich parametrów w zależności od rodzaju materiału i sposobu wykorzystania.
• Metadane: Określenie minimalnego zbioru metadanych (np. tytuł, autor, data, opis) oraz sposobu ich kodowania.

Narzędzia:

• Skanery: płaskie, książkowe, wielkoformatowe
• Aparaty fotograficzne: cyfrowe lustrzanki, bezlusterkowce
• Oprogramowanie do edycji obrazu: Adobe Photoshop, GIMP
• Oprogramowanie do zarządzania metadanymi: Omeka, CollectiveAccess

3. Zaplanuj strukturę archiwum

Struktura archiwum powinna być logiczna i intuicyjna dla użytkownika. Można zastosować różne metody:

• Hierarchiczna: Podział zbiorów na coraz mniejsze jednostki (np. kolekcje, serie, dokumenty).
• Tematyczna: Grupuje materiały według tematu (np. historia, sztuka, kultura).
• Chronologiczna: Uporządkowanie materiałów według daty.
• Kombinowana: Połączenie różnych metod.

Narzędzia:

• Oprogramowanie do zarządzania treścią (CMS): WordPress, Drupal
• Repozytoria cyfrowe: DSpace, Fedora

4. Opracuj system zarządzania metadanymi

Metadane są kluczowe dla wyszukiwania i opisu materiałów. Należy:

• Zdefiniować schemat metadanych: Wybór standardowego schematu (np. Dublin Core) lub stworzenie własnego.
• Automatyzacja: Zastosowanie narzędzi do automatycznego wyodrębniania metadanych (OCR, rozpoznawanie twarzy).
• Wielojęzyczność: Tłumaczenie metadanych na różne języki.

Narzędzia:

• Edytory metadanych: Excel, Google Sheets
• Oprogramowanie do zarządzania metadanymi: Omeka, CollectiveAccess

Dodatkowe narzędzia i technologie

• Chmury obliczeniowe: Amazon Web Services, Google Cloud Platform
• Kontenery: Docker
• Sieci neuronowe: rozpoznawanie obrazu, przetwarzanie języka naturalnego
• Wirtualna i rozszerzona rzeczywistość: prezentacja obiektów 3D, interaktywne wystawy

Przykładowy proces digitalizacji i zarządzania archiwum:

1. Ocena stanu materiałów: Sprawdzenie stanu fizycznego, wybór materiałów do digitalizacji.
2. Przygotowanie materiałów: Czyszczenie, konserwacja.
3. Digitalizacja: Skanowanie, fotografowanie, nagrywanie.
4. Przetwarzanie: Obróbka obrazu, konwersja formatów.
5. Tworzenie metadanych: Opis każdego obiektu.
6. Wgrywanie do repozytorium: Przeniesienie zdigitalizowanych materiałów do systemu zarządzania archiwum.
7. Udostępnienie: Publikacja w Internecie.

Pamiętaj, że wybór narzędzi i technologii powinien być dostosowany do specyfiki zbiorów, budżetu i zasobów instytucji.

Chcesz skupić się na którymś z tych punktów bardziej szczegółowo? Możemy omówić kwestie takie jak:

• Wybór odpowiedniego oprogramowania do zarządzania archiwum
• Implementacja systemów zabezpieczeń danych
• Tworzenie interaktywnych prezentacji materiałów
• Promocja archiwum w mediach społecznościowych

Proszę dać znać, jakie aspekty projektu chciałbyś jeszcze rozwinąć.

Otrzymałem szczegółowo opracowaną odpowiedź, zawierającą wiele przydatnych elementów. Dużym atutem są konkretne propozycje narzędzi, schematów metadanych oraz precyzyjny opis procesu digitalizacji. Całość została opracowana w sposób przejrzysty i logicznie uporządkowany, co znacząco ułatwia zrozumienie i wdrożenie proponowanych rozwiązań. Test zakończył się sukcesem – AI prowadzi 2-1.

Projekt cyfrowego archiwum z AI? cz.2

ChatGPT nieźle sobie poradził z tworzeniem projektu cyfrowego archiwum. Teraz przyjrzę się programowi LM Studio, czyli lokalnej AI. To ciekawa alternatywa, szczególnie pod względem ochrony danych osobowych. Dzięki instalacji modelu AI na swoim komputerze, mamy pełną kontrolę nad przetwarzanymi informacjami. Proces instalacji jest szybki i sprawny, ale warto wiedzieć, że wydajność tego typu rozwiązań zależy od naszego sprzętu.

LM Studio zawiera wgrany model Llama-3.2-1B-Instruct-Q8-GGUF, ale możemy wgrać różne inne modele. Ze względu na ograniczenia sprzętowe postanowiłem przetestować jedynie ten wymieniony. Zapytanie, jakie zadałem AI, było takie samo jak przy poprzednim teście. Wynik jednak mnie zaskoczył, ale niestety w sposób negatywny.

Projekt cyfrowego archiwum dziedzictwa kulturowego dla instytucji kulturalnej
Dziedzictwo kulturowe:
Fotografie
Dokumenty (aktualizacja i konwersja do formatu cyfrowego)
Mapy historyczne regionu
Książki, czasopisma i rękopisy
Digitalizacja:
Skanowanie fotografii i dokumentów
Konwersja map do formatu cyfrowego
Struktura archiwum:
Katalogi tematyczne (np. Historia miasta, Architektura, Kultura)
Hierarchiczna struktura katalogów i podkatalogów
System metadanych:
Definicja pól metadanych (tytuł, autor, data, opis, słowa kluczowe)
Dostęp do archiwum:
Strona internetowa z możliwością wyszukiwania po tytule, autorze, dacie i słowach kluczowych
Promocja:
Promocja w mediach społecznościowych (Facebook, Instagram, Twitter)
Współpraca z lokalnymi portalami informacyjnymi
Aspekty prawne i etyczne:
Ochrona praw autorskich i prywatności osób uwiecznionych w materiałach
Ustalenie polityki bezpieczeństwa i dostępu do archiwum
Opis raportu:
Projekt cyfrowego archiwum dziedzictwa kulturowego dla instytucji kulturalnej zakłada kompleksową digitalizację materiałów historycznych oraz ich udostępnienie szerokiemu gronu odbiorców. Raport opisuje procesy digitalizacji, strukturę archiwum, system dostępu do zasobów, a także aspekty prawne i etyczne związane z projektem. Całość planowana jest jako wydanie książkowe, które będzie pełnić funkcję kompleksowego przewodnika po tworzeniu i zarządzaniu cyfrowym archiwum dziedzictwa kulturowego.
Model nie był w stanie stworzyć żadnego sensownego projektu. Wypluł tekst, który był chaotyczny, bez struktury i powtarzał "Opis raportu" wielokrotnie. W efekcie, choć LM Studio może być dobrym rozwiązaniem do mniej wymagających zadań, w kontekście tworzenia złożonych projektów cyfrowych archiwów nadal wypada znacznie słabiej w porównaniu z bardziej rozbudowanymi modelami, które działają w chmurze.

Projekt cyfrowego archiwum z AI? cz.1

Postanowiłem sprawdzić, czy można opracować projekt Cyfrowego Archiwum (CA) dla instytucji kultury, bazując na promptach oraz wybranych narzędziach sztucznej inteligencji. Celem jest zbadanie, na ile AI może wspomóc proces tworzenia i zarządzania archiwami cyfrowymi, uwzględniając specyfikę danych kulturalnych oraz wymagania dotyczące długoterminowego przechowywania i udostępniania zasobów.

Do realizacji tego zadania wybrałem następujące narzędzia:

1. ChatGPT – wykorzystuję to narzędzie do generowania i analizy treści, tworzenia strategii archiwizacji oraz opracowywania interaktywnych asystentów, którzy mogliby wspierać użytkowników archiwum. ChatGPT jest także przydatny w opracowywaniu dokumentacji i wytycznych dla CA.

2. LM Studio – lokalne narzędzie do przetwarzania języka naturalnego, które umożliwia testowanie i dostosowywanie modeli językowych do specyficznych potrzeb instytucji. Dzięki LM Studio mogę trenować modele na unikalnych zbiorach danych i analizować ich skuteczność w rozpoznawaniu oraz klasyfikacji dokumentów o charakterze kulturalnym.

3. Gemini – nowoczesna platforma AI opracowana przez Google DeepMind, która oferuje zaawansowane możliwości analizy danych, generowania opisów i metadanych, a także automatycznej klasyfikacji materiałów cyfrowych. Gemini jest idealnym narzędziem do bardziej złożonych zadań, takich jak tworzenie powiązań między zasobami, wyszukiwanie kontekstowe czy analizowanie dużych zbiorów danych w poszukiwaniu wzorców.

Aby sobie ułatwić sprawę użyłem promptu wyjściowego: Opracuj projekt Cyfrowego Archiwum (CA) dla instytucji kultury, do generatora promptów. 

Oto wynik: 

Opracuj projekt cyfrowego archiwum dziedzictwa kulturowego dla instytucji kulturalnej, wykorzystując najlepsze praktyki digitalizacji, archiwizacji i promocji online.


# Steps

1. **Zidentyfikuj kluczowe elementy dziedzictwa kulturowego instytucji.** Określ, jakie rodzaje materiałów (np. dokumenty, fotografie, nagrania audiowizualne, artefakty) powinny być uwzględnione w archiwum.
2. **Zaplanuj proces digitalizacji.**  Określ metody digitalizacji, formaty plików, standardy metadanych, a także narzędzia i oprogramowanie, które będą wykorzystywane. 
3. **Zaplanuj strukturę archiwum.** Stwórz hierarchiczną strukturę katalogów i podkatalogów, która ułatwi wyszukiwanie i organizację materiałów. 
4. **Opracuj system zarządzania metadanymi.** Zdefiniuj pola metadanych, które będą wykorzystywane do opisu materiałów (np. tytuł, autor, data, opis, słowa kluczowe).
5. **Zaplanuj system dostępu do archiwum.** Określ, w jaki sposób użytkownicy będą mogli uzyskać dostęp do materiałów (np. poprzez stronę internetową, aplikację mobilną).
6. **Zaplanuj działania promocyjne.** Stwórz strategię promocji archiwum w mediach społecznościowych i innych kanałach online.
7. **Zaplanuj aspekty prawne i etyczne.**  Określ, jakie prawa autorskie i inne przepisy dotyczą materiałów w archiwum oraz jak zagwarantować ochronę prywatności osób, które są w nich uwiecznione. 


# Output Format

Projekt powinien być przedstawiony w formie raportu, zawierającego:

* **Opis dziedzictwa kulturowego instytucji** (w tym rodzaje materiałów, ich znaczenie i wartość).
* **Opis procesu digitalizacji** (w tym metody, formaty, narzędzia).
* **Opis struktury archiwum** (w tym hierarchia katalogów, system metadanych).
* **Opis systemu dostępu do archiwum** (w tym platforma online, funkcje wyszukiwania).
* **Opis działań promocyjnych** (w tym strategie promocji w mediach społecznościowych i innych kanałach).
* **Opis aspektów prawnych i etycznych** (w tym kwestie praw autorskich i ochrony prywatności).


# Examples

**Przykład 1**

**Instytucja:** Muzeum Regionalne w [Nazwa miasta]
**Dziedzictwo kulturowe:** Fotografie, dokumenty, mapy związane z historią regionu.

**Projekt archiwum:**

* **Digitalizacja:** Skanowanie fotografii i dokumentów, konwersja map do formatu cyfrowego.
* **Struktura archiwum:** Katalogi tematyczne (np. Historia miasta, Architektura, Kultura).
* **System dostępu:** Strona internetowa z możliwością wyszukiwania po tytule, autorze, dacie i słowach kluczowych.
* **Promocja:** Promocja w mediach społecznościowych, współpraca z lokalnymi portalami informacyjnymi.

**Przykład 2**

**Instytucja:** Biblioteka [Nazwa biblioteki]
**Dziedzictwo kulturowe:** Książki, czasopisma, rękopisy.

**Projekt archiwum:**

* **Digitalizacja:** Skanowanie książek i czasopism, digitalizacja rękopisów.
* **Struktura archiwum:** Katalogi według autora, tytułu i tematu.
* **System dostępu:** Platforma online z możliwością wyszukiwania zaawansowanego.
* **Promocja:** Organizacja webinarów i warsztatów na temat archiwum, współpraca z uczelniami.

Takie zapytanie wkleiłem do ChatGPT. Oto wynik:

Opracowanie projektu Cyfrowego Archiwum Dziedzictwa Kulturowego dla instytucji kulturalnej wymaga starannego uwzględnienia najlepszych praktyk z zakresu digitalizacji, archiwizacji oraz promocji online. Poniżej przedstawiam kompleksowy plan, który zawiera kroki od identyfikacji kluczowych elementów dziedzictwa po stworzenie strategii promocyjnej i zarządzanie aspektami prawnymi.
Projekt Cyfrowego Archiwum Dziedzictwa Kulturowego
Instytucja: [Nazwa instytucji kulturalnej]
1. Zidentyfikowanie Kluczowych Elementów Dziedzictwa Kulturowego
Cel: Identyfikacja i opisanie materiałów o wysokiej wartości kulturowej, które zostaną uwzględnione w archiwum.
Typy materiałów: dokumenty historyczne, fotografie, nagrania audiowizualne, artefakty, publikacje, mapy, rękopisy, plakaty, korespondencje.
Kryteria wyboru: unikalność materiału, znaczenie dla historii i tożsamości regionu/kraju, wartość informacyjna dla badaczy i społeczności.
2. Proces Digitalizacji
Cel: Stworzenie procesu digitalizacji, który zachowa jakość i integralność materiałów.
Metody digitalizacji:
Skanowanie dokumentów: Wysokiej jakości skanery płaskie dla dokumentów papierowych i książek.
Fotografia cyfrowa: Wysokorozdzielcza fotografia artefaktów i przedmiotów trójwymiarowych.
Digitalizacja nagrań audiowizualnych: Konwersja VHS, filmów, taśm i nagrań audio do formatów cyfrowych.
Formaty plików:
Obrazy: TIFF, PNG (archiwalne), JPEG (do udostępniania).
Nagrania audio: WAV (archiwalne), MP3 (do udostępniania).
Wideo: MP4 (do udostępniania), formaty nieskompresowane (archiwalne).
Standardy metadanych: Dublin Core, MARC, czy też specyficzne dla dziedzictwa kulturalnego standardy jak METS, PREMIS.
Narzędzia i oprogramowanie: OCR do rozpoznawania tekstu, Adobe Photoshop do obróbki obrazów, platformy zarządzania zasobami cyfrowymi, takie jak Tropy czy Archivematica.
3. Struktura Archiwum
Cel: Zaprojektowanie hierarchicznej struktury katalogów, ułatwiającej organizację i wyszukiwanie.
Podział materiałów:
Katalogi główne: Historia, Sztuka, Muzyka, Kultura regionu, Tradycje.
Podkatalogi: np. w ramach Historii można stworzyć podkatalogi Okresy historyczne, Wydarzenia kluczowe, Postacie historyczne.
Nawigacja i wyszukiwanie: Indeksacja materiałów według kategorii, autorów, daty, słów kluczowych i tematyki.
4. System Zarządzania Metadanymi
Cel: Umożliwienie precyzyjnego opisu zasobów cyfrowych poprzez system metadanych.
Pola metadanych:
Podstawowe: Tytuł, autor, data powstania, lokalizacja, opis.
Zaawansowane: Język, słowa kluczowe, identyfikator unikalny, prawa autorskie, kontekst historyczny.
Implementacja: System zarządzania metadanymi umożliwiający łatwe dodawanie, edytowanie i przeszukiwanie metadanych oraz kompatybilność z innymi standardami (np. import/eksport do formatu XML lub JSON).
5. System Dostępu do Archiwum
Cel: Zapewnienie szerokiego dostępu do materiałów, przy jednoczesnym zachowaniu odpowiednich zabezpieczeń.
Platforma online: Intuicyjna strona internetowa umożliwiająca wyszukiwanie zasobów, przeglądanie i pobieranie.
Funkcje wyszukiwania:
Proste i zaawansowane wyszukiwanie (po tytule, dacie, autorze, słowach kluczowych).
Filtry tematyczne i możliwość sortowania według popularności, daty dodania, czy typu materiału.
Dostęp mobilny: Aplikacja lub wersja mobilna strony internetowej umożliwiająca przeglądanie zasobów na urządzeniach mobilnych.
6. Działania Promocyjne
Cel: Promowanie archiwum jako wartościowego zasobu kulturalnego w środowisku lokalnym i online.
Media społecznościowe: Regularne posty, które podkreślają unikalne zasoby archiwum i ich znaczenie.
Współpraca z lokalnymi mediami: Artykuły i wywiady o archiwum, prezentujące materiały o wysokiej wartości historycznej.
Wydarzenia edukacyjne: Organizacja webinarów, warsztatów i spotkań edukacyjnych, które przybliżają użytkownikom zawartość archiwum oraz techniki badawcze.
Optymalizacja SEO: Pozycjonowanie strony w wynikach wyszukiwania poprzez odpowiednie słowa kluczowe i treści związane z dziedzictwem kulturowym.
7. Aspekty Prawne i Etyczne
Cel: Zapewnienie zgodności z przepisami prawnymi i ochrony prywatności osób uwiecznionych na materiałach.
Prawa autorskie:
Identyfikacja materiałów objętych prawami autorskimi oraz uzyskanie zgód od właścicieli praw lub oznaczenie materiałów, które są w domenie publicznej.
Ochrona prywatności:
Zamazywanie lub niepublikowanie danych osobowych wrażliwych oraz wdrożenie mechanizmów ochrony osób na materiałach audiowizualnych.
Licencje użytkowania: Przygotowanie jasnych zasad dotyczących możliwości wykorzystywania materiałów przez użytkowników (np. licencje Creative Commons).
Format Outputu
1. Opis dziedzictwa kulturowego instytucji
Materiały: Fotografie, dokumenty, rękopisy, nagrania.
Znaczenie: Zachowanie lokalnego dziedzictwa kulturowego i historii regionu.
2. Opis procesu digitalizacji
Metody i formaty: Skanowanie dokumentów i fotografii, digitalizacja wideo/audio.
Standardy metadanych: Dublin Core, PREMIS dla zasobów cyfrowych.
3. Opis struktury archiwum
Katalogi i podkatalogi: Podział na tematyczne sekcje.
4. Opis systemu dostępu do archiwum
Platforma online: Strona internetowa z możliwością zaawansowanego wyszukiwania i aplikacją mobilną.
5. Opis działań promocyjnych
Strategie: Kampanie w mediach społecznościowych, wydarzenia edukacyjne, współpraca z lokalnymi mediami.
6. Opis aspektów prawnych i etycznych
Prawa autorskie i licencje użytkowania, ochrona prywatności.

Generalnie jestem zadowolony z odpowiedzi (jest parę niedociągnięć). Mając wiedzę i doświadczenie mogę poprawić taki tekst w kierunku bardziej technicznym. Na pewno jest to dość solidna podstawa do dalszego działania.