piątek, 19 marca 2021

Felieton: Archiwum

Ta rewolucyjna architektura , która jest podstawą kryptowalut powinna zagościć  wreszcie w archiwach. Właściwości tej architektury tj. Transparentność, Anonimowość, Niezależność, Bezpieczeństwo i Efektywność idealnie wpisują w koncepcję archiwum przyszłości. 

Definicja Blockchain (wg Wikipedii) Jest to zdecentralizowana (bez centralnych jednostek zarządzających) i rozproszona baza danych lub rejestr transakcji lub zdarzeń, funkcjonujący jako rosnąca lista jednokierunkowa rekordów zwanych blokami, posiadającymi łącza do bloków poprzednich utworzone z użyciem funkcji kryptograficznych oraz znaczniki czasowe. Architektura przechowuje dane (np. typu księgowego: transakcje, płatności, innych zapisy księgowych) zakodowane za pomocą algorytmów kryptograficznych. Powiązanie bloków w łańcuchu, gdzie każdy następny blok przechowuje hash z informacji z bloku poprzedniego, sprawia, że informacje w blokach są możliwe do zapisywana tylko w trakcie tworzenia bloku i niemożliwe do modyfikacji po upublicznieniu i rozpowszechnieniu bloku.

No dobrze co dalej w jakich kwestiach ten blockchain można zastosować. Po  pierwsze możemy zapewnić prawdziwą gwarancję autentyczności zapisów cyfrowych przechowywanych w archiwach. Pytanie tylko jakie dane archiwum ma udostępniać i gwarantować autentyczność. Wiadomo zwłaszcza przy archiwach wyodrębnionych część danych jest i będzie zastrzeżonych. Natomiast inne dane będą udostępniane dla użytkowników zewnętrznych jak i wewnętrznych. 

Jeśli zagwarantujemy autentyczność danych archiwalnych jednocześnie zwiększymy zaufanie do archiwów. Użytkownik zewnętrzny będzie mógł się przekonać czy materiał archiwalny znajdujący się w danym archiwum nie został zmieniony z nieetycznych powodów. Dodatkowo każdy użytkownik takiej sieci (zewnętrzny i wewnętrzny) mógłby dostać token NFT  tj. rodzaj unikalnego tokena kryptograficznego opartego o technologię blockchain. Mogą to być albo cyfrowe aktywa, albo tokenowe wersje aktywów rzeczywistych.

W 2017 roku The National Archives of the UK zapoczątkowało projekt ARCHANGEL. Projekt badawczy mający na celu zbudowania zdecentralizowanej  platformy zapewniającej długoterminową integralność dokumentów cyfrowych przechowywanych w archiwach publicznych. Owa integralność dokumentów wg, zamierzeń twórców ma fundamentalne znaczenie dla publicznego zaufania do archiwów. Projekt wykorzystując technologię rozproszonej księgi (DLT), aby kryptograficznie zagwarantować pochodzenie, niezmienność, a tym samym integralność zarchiwizowanych dokumentów. Prototyp tej architektury zbudowany na infrastrukturze Ethereum

Bezpieczeństwo łańcucha bloków jest zapewnione przez niezmienność danych z blokami, zapewnianą przez efekt mieszania każdego nowego bloku, który jest mieszany, aby uwzględnić skróty poprzednich bloków. W związku z tym, gdy treść jest wprowadzana do łańcucha blokowego, zwiększa się bezpieczeństwo treści. Blockchain pozostaje publicznie czytelny, aby umożliwić otwartą weryfikację dokumentów wydanych z archiwum w dowolnym momencie.

Narzędzie do identyfikacji formatu pliku (aplikacja DROID - Digital Record Object IDentification) określa typ zawartości dokumentu (np. PDF, Microsoft Word), dokonując klasyfikacji na podstawie informacji binarnych w pliku, niezależnie od towarzyszących mu metadanych, np. nazwy pliku.

Dowody treści są następnie wyodrębniane z dokumentu w sposób zależny od formatu za pomocą algorytmu mieszania treści. W najprostszej formie to haszowanie treści może być klasycznym algorytmem haszowania binarnego (np. SHA-256, ewentualnie sieci neuronowe dla plików graficznych - model DNN) mającym zastosowanie do wszystkich formatów. Po wyodrębnieniu dowodów zawartości, nazwa pliku lub inny globalny unikalny identyfikator, skrót zawartości i unikalny identyfikator oznaczający proces haszowania treści są przechowywane wraz z uzupełniającymi metadanymi w łańcuchu blokowym. Te dodatkowe metadane mogą obejmować notatki archiwisty, datę złożenia, informacje o wersji

Generalnie jest to narzędzie, które powinno umożliwiać solidną selekcję dokumentów cyfrowych, które mogą łatwo ulec uszkodzeniu, np. w wyniku zmiany formatu i umożliwiać weryfikację dokumentów cyfrowych.

Więcej na https://www.archangel.ac.uk/

Taki projekt można by uruchomić w naszym kraju. Oczywiście naturalną instytucją wiodąco byłoby  Narodowe Archiwum Cyfrowe, które chyba nie ma obecnie ani kompetencji ani pieniędzy.  Temat chyba nie istnieje, a jeśli jest to w takim razie jest tajny bardzo.

Więcej o blockchaine można przeczytać tu:

https://theblockchaintest.com/resources

https://theblockchaintest.com/visualaid

Temat blockchain, tokenów NFT będę jeszcze rozwijał na blogu.




Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Prompty dla Archiwisty cz.1

Czas na nową serię „Prompty dla Archiwisty” , w której podzielę się pomysłami na wykorzystanie promptów w pracy archiwalnej. Znajdziesz tu z...